ΤΟ ΥΦΟΣ. ΜΙΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ
Παλιά στα χρόνια των Κομνηνών βασιλειάδων στο Βυζάντιο οι ζωγράφοι ζωγράφιζαν πιο επίπεδα με λιγότερους όγκους και στηρίζανε πολλά στην γραμμή, η οποία απέδιδε με τους ελιγμούς της και τις σχέσεις της την πλαστικότητα που χρειάζεται η εικόνα για να λειτουργήσει ως προς την κοινότητα.
Μετά, στα χρόνια των Παλαιολόγων βασιλειάδων, η ζωγραφική έγινε πιό αληθοφανής χωρίς ποτέ όμως να γίνει μιμητική της φαινομενικής πραγματικότητας. Απέκτησε περισσότερη πλαστικότητα και όγκο χωρίς όμως ποτέ να χάσει την ποιότητα της γραμμής και τον ρυθμό σε όλα της τα στοιχεία.
Αργότερα στα χρόνια που ακολούθησαν την πτώση της Πολής και με την επίδραση της Αναγεννησιακής ζωγραφικής, η ζωγραφική των εικόνων έγινε περισσότερο ατμοσφαιρική διατηρώντας πάντως την πλαστικότητα που είχε και την περίοδο των παλαιολόγων. Τώρα όμως η πλαστικότητα προερχόταν περισσότερο από την φωτοσκίαση και στηριζόταν κυρίως στην αντίστιξη φωτεινών και σκούρων χρωμάτων και όχι τόσο στην χρωματική αντίστιξη θερμών και ψυχρών.
Και πορεύτηκε η τέχνη των εικόνων διακρώς μεταβαλλόμενη και διαρκώς εμπλουτίζοντας την ποικιλία του ύφους της ακολουθώντας τις γενικότερες κατακτήσεις της τέχνης της ζωγραφικής από την οποία πάντα δανειζόταν με διάκριση στοιχεία που εξυπηρετούσε την λειτουργία της στην εκκλησιατική κοινότητα.
Προσωπικά με γοήτευε πάντα η τέχνη της περιόδου των Κομνηνών με την λιτή πλαστικότητα και την περίτεχνη ρυθμική αγωγή της γραμμής. Μου άρεσε όμως πολύ και η χρωματική ατμόσφαιρα τη τέχνης της πρώιμης Αναγέννησης με το βαθύ χρώμα που το έδινε η υποζωγράφιση. Κι ακόμα με γοήτευαν πολύ οι λαϊκές ζωγραφιές με την αφελότητα των λύσεων τους και την απλότητα τους. Έτσι σιγά σιγά άρχισα να οδεύω προς ένα ύφος που χωρίς να χάνει την πλαστικότητα του στηριζόταν σε μια άδηλη, κρυφή πλαστικότητα που την δίνει η ποιότητα της γραμμής και οι σχέσεις που παράγονται επάνω στην ζωγραφική επιφάνεια.
Πέρασα μια περίοδο θητείας στην υποζωγράφιση και ύστερα ελάφρυνα την ζωγραφική μου κινούμενος περισσότερο προς το φως. Φως εκ φωτός. Αυτός ήταν ο στόχος. Εκκινούσα από σχετικά φωτεινούς προπλασμούς απλωμένους επάνω σε χαλαρή υποζωγράφιση ώχρας και υστερα έπλαθα με χαμηλά ημιδιάφανα φωτίσματα. Στόχος ήταν και είναι να ελαφρύνει η ζωγραφική από το βάρος των όγκων και να γίνει περισσότερο φως όπως ταιριάζει σε πνευματικά όντα που εικονίζονται.
Η περιπέτεια του ύφους θα συνεχίζεται για όλους του εικονογράφους , όπως και γιά όλους του ζωγράφους του κόσμου όσο η ανθρώπινη ψυχή θα ζητά να εκφραστεί συνταιριάζοντας την λειτουργία μέσα στην εκκλησιαστική κοινότητα μέ την προσωπική έκφραση, η οποία ποτέ δεν πρέπει να είναι τόση και τέτοια που να καταργεί την δομή της ζωγραφικής και την έκφραση του εκκλησιαστικού ήθους.
Ευχής έργον θα ήταν την προσπάθεια και τον αγώνα των ζωγράφων να την ακολουθήσει και το εκκλησιαστικό σώμα, όπως ανέκαθεν συνέβαινε στο παρελθόν , το οποίο δυστυχώς στις μέρες μας μοιάζει να κοιτάζει σταθερά προς το παρελθόν γοητευμένο από τις μουσειακές παλιές εικόνες αγνοώντας λίγο ως πολύ την σύγχρονη δημιουργία.
Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσῳ της νυχτός. Αυγοτέμπερα σε ξύλο. 50 χ100 εκ.
