Το στοίχημα στη ζωγραφική και δη στην εκκλησιαστική ζωγραφική είναι να βρείς ενα τρόπο καλό να πείς τα πράγματα με όπως τους ταιριάζει.

Εναν τρόπο εικαστικὀ, λεκτικὀ, μουσικό, η ο,τι άλλο. Αυτός ο τρόπος δεν μπορεί ποτέ να διεκδικήσει μοναδικότητα και σχέση μονοσήμαντη και αποκλειστική με αυτό που παρουσιάζει. Αφου απλώς το παρουσιάζει, δεν το ορίζει, δεν το περιγράφει.

Πόσο υπέροχα σοφές μου φαίνονται με τον καιρό οι διακρίσεις του αγίου Νικηφόιρου Κων/πολεως που αιώνες πριν τον 90 αι,  για να μιλήσει για την πράξη της εικονουργίας,  προχωρά σε διάκριση ανάμεσα στην γραφή και στην περιγραφή λέγοντας πως η ζωγραφική δεν είναι ποτέ πράξη ορισμού και περιγραφής του υποκειμένου αλλά μια πράξη παρουσίασης της  μορφής του. Η εικόνα εικονίζει-παρουσιάζει δείχνει αλλά δεν περιγράφει. Εξαίσια διάκριση.

Και η παρουσίαση αυτή γίνεται με εναν τρόπο που ψάχνει διαρκώς να γίνει κατάλληλος, που να μπορεί να ταιριάξει με οσα δείχνει. Αλλά που ποτέ δεν θα ταυτιστεί με όσα δείχνει.

Την αναζήτηση του τρόπου την κάνουν άνθρωποι εν τόπῳ και χρόνῳ, που ενεργούν μέσα σε πολιτιστικές και πολιτισμικές συντεταγνένες  που αυτές τους ορίζουν. Έτσι απο τα υλικά που έχουν στην φαντασία τους και στην συνείδησή τους διαλέγουν οσα θεωρούν πως ταιριάζουν καλύτερα. Ετσι φτιάχνουν ενα τρόπο που  παρότι εκφράζει μια εκκλησιαστική εμπειρία , ισως και την κοινή εκκλησιαστική εμπειρία της εποχής και περιοχής, δεν μπορεί να αποβεί απόλυτος.

Έχει μια αξία αλλά όχι απόλυτη. Και η αξία του έγκειται στο ότι εκφράζει τον  βαθύτερο λόγο με τον οποίο οι οπτικές  φόρμες, οι συμπλοκές γραμμών και οι συνδυασμοί χρωμάτων ενώνονται για να δείξουν με τρόπο αρμόζοντα τα πρόωπα και τα γεγονότα της Θείας Οικονομίας.  Αυτός ο λόγος της  σύνθεσης εχει αξία και μπορεί να γίνει με καλή μέθοδο αντικείμενο μελέτης και φυσικά να γίνει βάση για ανάλογες αναζητήσεις.

Γἐρακας, 8-5-2020

Γ. Κόρδης

Άγιος Παρθένιος ο Σκούρτος, Αυγοτέμπερα σε ξύλο.